• Praat met uw neuroloog. Een effectief medicijn voor alle vermoeidheidsklachten is er nog niet. Wel is het belangrijk uw parkinsonmedicatie te optimaliseren. Ook kunnen andere medicijnen mogelijk van nut zijn bij de behandeling van vermoeidheid. Stemmingsklachten, slaapstoornissen en pijn kunnen bijdragen aan de vermoeidheid. Als deze verschijnselen effectief behandeld kunnen worden, wordt uw vermoeidheid mogelijk minder. Daarnaast kan het behandelen van eventuele vitaminetekorten, zoals eventueel vitamine B12 door Levodopagebruik, een goede verbetering geven.
• Blijf genoeg bewegen. Het beste is om iedere dag te bewegen, bijvoorbeeld een wandeling te maken. Daarmee vergroot u uw conditie en het is vaak goed voor uw stemming. Wanneer de lichamelijke conditie op peil is voelen we ons energieker en beter. Een parkinsonfysiotherapeut of -oefentherapeut kan u helpen om meer te gaan bewegen. Er zijn ook mogelijkheden om deel te nemen aan speciale beweegprogramma’s voor mensen met de ziekte van Parkinson. Voor informatie hierover kunt u terecht bij uw neuroloog of parkinsonverpleegkundige of op https://www.parkinson-vereniging.nl/beweeggroepen

• Doe minder op een dag dan u vroeger deed. Door de ziekte van Parkinson kunt u minder. Als u toch probeert alles te doen wat je vroeger deed, voel u zich vaak meer moe. (Als u zich ‘een half mens’ voelt en u doet de helft, dan hebt u zich voor 100% ingespannen!)

• Neem vaker en vooral tijdig een pauze. Verdeel de dingen die u doet over de dag. Doe bijvoorbeeld iets in de ochtend, neem pauze en doe dan in de middag weer wat. U kunt een schema maken van de activiteiten per week. Raadpleeg een parkinsonergotherapeut voor het beter verdelen van de energie over de hele dag.

• Slaapt u slecht? Kijk bij slaapproblemen door de ziekte van Parkinson en bij adviezen om beter te slapen. Praat erover met uw neuroloog of huisarts.
• Voelt u zich vaak somber? Praat hierover met uw neuroloog of huisarts. U kunt een depressie hebben bij de ziekte van Parkinson.
• Hebt u vaak pijn door de ziekte van Parkinson? Kijk bij adviezen bij pijn.
• Blijf dingen doen die u leuk vindt.
• Ontspannen. Om beter met uw energie om te gaan, is het nodig om tussen de inspanning door, ook te ontspannen. Daarmee laad u als het ware uw batterij weer op. Veel dingen die vroeger ontspannend voor u waren, zijn dat nu wellicht niet meer. Het is een kwestie van proberen wat wel bij u past. Enkele voorbeelden van mogelijke ontspannende activiteiten: muziek luisteren, een tijdschrift doorbladeren, ontspanningsoefeningen (er zijn verschillende soorten cd’s verkrijgbaar), yoga, wandelen, een kwartier of halfuur rusten.
Samenvatting: de ziekte van Parkinson en vermoeidheid kunnen beide veel impact hebben op het dagelijks leven. Bespreek dit met uw behandelteam, zonder uw informatie wordt er geen actie ondernomen.
Bronnen:
Richtlijnendatabase FMS
Anna Ziekenhuis – Parkinson en vermoeidheid
Interventions for fatigue in Parkinson’s disease